فیزیوتراپی نقرس
حمله ی نقرس به صورت ناگهانی و بدون عوارض و علائم قبلی معمولا در نیمه ی شب شروع شده و غالبا باعث درد شدید در قاعده ی مفصل انگشت شست پا و یا سایر مفاصل مثل زانو ، مچ پا ، آرنج و یا انگشتان دست می شود. این بیماری جزو بیماری های روماتیسمی است که در آن التهاب مفصلی به وجود می آید. التهاب مفصلی واکنش طبیعی بدن به کریستال های موجود در مفصل است. حمله ی بیماری نقرس غیر قابل پیش بینی و ناتوان کننده است به طوری که فرد نمی تواند مفصل خود را حرکت دهد. با شروع درمان، درد طی چند روز فروکش می کند اما ممکن است طی چند روز دوباره عود کند. درد مفصل و محدودیت دامنه حرکتی که برای مفاصل پیش می آید علاوه بر دارو درمانی نیاز به فیزیوتراپی مفصل دارد. به کمک فیزیوتراپی می توان از علائم نقرس کاست و یا بعد از درمان نقرس به کمک فیزیوتراپی حرکات مفصل را بهبود بخشید تا بدون درد بوده و دامنه حرکتی یا انحراف در راستای حرکت مفصل درمان شود. بیش از سه میلیون ایرانی از بیماری نقرس رنج می برند و این بیماری در زنان نسبت به مردان شایع تر است. این بیماری بعد از عادت ماهیانه زنان شایع تر بوده و در افراد جوان و کودکان نادر است. وزن اضافی و فشار خون بالا می تواند زمینه را برای نقرس مستعد کند. موارد خفیف بیماری می تواند با دارو کنترل شود اما عود دوباره بیماری ممکن است منجر به استفاده طولانی مدت از دارو و فیزیوتراپی شود تا از آسیب به غضروف و استخوان و همچنین کلیه ها پیشگیری شود.
علت نقرس
افزایش غیر طبیعی مقدار اسید اوریک در خون موجب نقرس می شود. اوریک اسید از دو دوطریق تولید می شود: توسط واکنش های طبیعی بدن و همچنین سوخت ساز ناشی از هضم غذا ها به خصوص پروتئین ها. اسید اروریک به صورت طبیعی از طریق کلیه ها در ادرار حل شده و دفع می شود اما وقتی به هر دلیل این کار به صورت کامل اتفاق نیافتد، انباشت اسید اوریک در خون باعث تجمع آن در مفاصل و تشکیل کریستال های بسیار ریز و تیز می شود. این کریستال ها موجب آسیب به غضروف مفصل و درد شدید می شوند.از نگاه فیزیوتراپی آسیب به مفصل از طریق این کریستال ها و همچنین درد ناشی از آن باید کنترل شود.
علائم نقرس
اغلب موارد نقرس از انگشت شست پا شروع شده و در آن واحد فقط یک مفصل درگیر می شود. در صورت عدم درمان مناسب ممکن است مفاصل بیشتری مثل زانو ، مچ دست ، مچ پا و آرنج را درگیر کند. علائم نقرس به صورت معمول به شرح زیر است:
- • درد ناگهانی و شدید معمولا نیمه شب یا ابتدای صبح
- • حساسیت مفصل به حرکت و لمس و گرگ و قرمز شدن مفصل
- • سفتی مفصل
در صورتی که نقرس به صورت طولانی مدت ادامه یابد ممکن است کریستال ها در زیر پوست تجمع کرده و برجستگی هایی به اسم ندول نقرس به وجود آورند. همچنین تجمع کریستال ها می تواند باعث تشکیل سنگ کلیه شود.
تشخیص نقرس
چگونه می توان به وجود نقرس یا مستعد نقرس بودن پی برد؟!! تشخیص نقرس از روی علائم ظاهری آسان نیست اما با یک آزمایش ساده و بررسی اسید اوریک و فاکتورهای التهابی بدن می توان به ان پی برد. در صورت داشتن علائم زیر ، فرد مستعد نقرس می شود:
- • وزن اضافی
- • مصرف بیش از حد پروتئین ها
- • مصرف بیش از حد الکل
- • دریافت داروهای خاص
وقتی فرد به پزشک مراجه می کند بعد از گرفتن شرح حال فورا آزمایش خون درخواست شده و پارامتر های مختلف خونی بررسی می شود. بصورت کلی موارد زیر جهت تشخیص نقرس انجام میشود.
- • آزمایش خون: جهت بررسی اسید اوریک خون و سایر پارامتر ها به خصوص پارامترهای التهابی
- • آزمایش مایع مفصلی : جهت بررسی وجود کریستال ها در زیر میکروسکوپ
- • عکس رادیولوژی : جهت بررسی رد کردن سایر مشکلات احتمالی مفصل
- • سونوگرافی : جهت بررسی نواحی با تجمه کریستال های اوریک اسید مثل کلیه و مفصل و زیر پوست (ندول)
پیشگیری از نقرس
جهت پیشگیری از نقرس باید یک تغییر محسوس در عادات زندگی ایجاد کرد:
- • ورزش کردن و دریافت رژیم غذایی متعادل جهت کنترل وزن
- • مصرف آب و مایعات کافی
- • پرهیز از مصرف نوشیدنی ها شکر دار
- • پرهیز از مصرف الکل
- • کاهش مصرف پروتئین و غذاهای دریایی
- • دریافت داروهای کاهنده ی اسید اوریک
تاثیر فیزیوتراپی در نقرس
فیزیوتراپی به طریق مختلف می تواند به کاهش علائم و مشکلات نقرس کمک کند. ممکن است نقرس علاوه بر آسیب به راستا و علکرد مفصل ، زندگی شما را نیز تحت تاثیر خود قرار دهد. فیزیوتراپیست های مرکز طب نو به شما کمک خواهند کرد تا :
- • درد شما کاهش یابد
- • تا با رعایت نکات فیزیوتراپی به زندگی شغلی و روزمره خود برگردید
- • التهاب مفاصل شما کاهش یابد
- • حساسیت مفصل به حرکت و لمس رفع شود
- • توان عضلانی و دامنه حرکتی مفصل شما با تمرینات فیزیوتراپی بیشتر شود.
- • چالاکی قبلی شما برای انجام بهینه فعالیت های شخصی برگردد
- • در کنار نقرس از عوارض بی حرکتی مثل چاقی دوری کرده و ورزشهای لازم را برای شادابی خود داشته باشید.
- • عوارض قلبی ریوی مثل لخته شدن خون و آمبولی به وجود نیاید.
در فیزیوتراپی نقرس چه چیزهایی انجام می شود؟
در فیزیوتراپی از ابزار ها و روش های مختلف برای درمان نقرس وجود دارد که با توجه به علائم بیماری و شرایط شما استفاده می شود. فیزیوتراپیست های مرکز طب نو جهت درمان بهینه و حداکثری شما برنامه منحصر به فردی را برای شما طرح ریزی کرده و از روش های فیزیوتراپی استفاده خواهند کرد که می تواند شامل موارد زیر باشد:
- • کنترل درد
- • الکتروتراپی و استفاده از جریان های TENS
- • استفاده از گرمای مرطوب برای افزایش مایع مفصلی انعطاف بافت ها
- • استفاده از دیاترمی برای رساندن گرمای عمقی به بافت ها
- • تمرینات دامنه حرکتی مفصل و افزایش قدرت عضلات
- • فیزیوتراپی و آب درمانی جهت کاهش فشار به مفصل
- • سرما درمانی جهت کاهش التهاب
- • تکنیک های موبیلیزاسیون جهت انعطاف بیشتر کپسول مفصلی
- • برنامه تمرینات فیزیوتراپی در منزل
- • لیزر درمانی در کنار فیزیوتراپی جهت کاهش آسیب مفصلی و التهاب
- • اولتراسوند برای انجام ماساز عمقی تحریک سطح غضروف مفصلی برای ترمیم
- • بانداژ و کمپرس مفصل برای کاهش التهاب و تورم مفصل
- • تمرینات حس عمقی فیزیوتراپی برای افزایش حساسیت گیرنده های مفصل برای مخابره وضعیت مفصل به مغز
- • روش های فیزیوتراپی قلبی ریوی جهت کاهش اثرات ریوی و بهبود جریان خون در بدن جهت پیشگیری از لخته شدن
- • انجام طب سوزنی در منزل یا کلینیک جهت کاهش درد یا افزایش
شما بعد از انجام آزمایشات و تشخیص نقرس باید زیر نظر متخصص روماتولوژی داروهای خاص را مصرف کرده و از موارد لازم پرهیز کنید. پزشک در کنار داروهای لازم ، فیزیوتراپی برای نقرس تجویز خواهد کرد. با توجه نسخه فیزیوتراپی که دارید بعد از مراجعه به کلینیک فیزیوتراپی یا تماس با مرکز طب نو بعد از ارزیابی های اولیه توسط فیزیوتراپیست برنامه درمانی شما شروع خواهد شد. انجام فیزیوتراپی به شما کمک خواهد کرد تا رسوب کریستال ها در مفصل و تورم باعث آسیب به غضروف شما نشود. فیزیوتراپیست به بیمار راهنمایی های لازم جهت استفاده از عصا یا کراچ را داده و زمان شروع فعالیت و نوع آن را تعییم میکند. یکی از مواردی که در فیزوتراپی نقرس باید به آن توجه کرد ، تجویز پد های مخصوص مفصل برای کاهش فشار محیطی (مثل فشار کفش بر انگشتان) است. بعد از درمان نقرس نیز آموزش های لازم را از فیزیوتراپیست خود جهت حفظ سلامتی مفصل دریافت می کنید. همچنین می توانید از درمانگر خود دعوت کنید تا به صورت دوره ای جهت بررسی های لازم و فیزیوتراپی در منزل با شما در ارتباط باشد.
